Nguyễn Gia Trí (1908-1993) là một họa sĩ nổi tiếng của Việt Nam, ông được biết đến với những đóng góp quan trọng trong lĩnh vực hội họa và điêu khắc. Ông sinh năm 1908 tại làng Bát Tràng, gần Hà Nội, Việt Nam. Ông bắt đầu sự nghiệp hội họa từ khi còn rất trẻ và được đào tạo chuyên sâu tại Trường Mỹ thuật Đông Dương (nay là Đại học Mỹ thuật Hà Nội).
Danh họa Nguyễn Gia Trí qua đời vào năm 1993 tại Hà Nội, những di sản nghệ thuật của ông vẫn sống mãi trong những tác phẩm mà ông để lại và ảnh hưởng sâu rộng đối với cộng đồng nghệ sĩ và người yêu nghệ thuật ở Việt Nam.
Nguyễn Gia Trí là một trong những họa sĩ nổi bật của Việt Nam, với sự nghiệp kéo dài suốt hơn nửa thế kỷ và nhiều đóng góp quan trọng trong lĩnh vực hội họa và điêu khắc.
Họa sĩ Nguyễn Gia Trí được biết đến với sự đa dạng trong phong cách sáng tác và chất liệu sáng tạo. Ông có thể sử dụng nhiều kỹ thuật khác nhau từ hội họa truyền thống đến trừu tượng hiện đại. Các tác phẩm của ông thường thể hiện sự tinh tế và sắc sảo trong việc sử dụng màu sắc và hình thức. Những tác phẩm của ông thường vẽ về chủ đề phụ nữ Việt, chủ đề phong cảnh.
Nguyễn Gia Trí không chỉ là một họa sĩ xuất sắc mà ông còn là một giáo viên và nhà nghiên cứu có ảnh hưởng lớn trong ngành hội họa. Ông từng giảng dạy tại các trường đại học nghệ thuật và đóng góp vào việc nghiên cứu, phê bình nghệ thuật.
Những tác phẩm của họa sĩ Nguyễn Gia Trí không chỉ được biết đến trong nước mà còn được trưng bày và đánh giá cao tại nhiều triển lãm quốc tế, đem lại cho ông sự thừa nhận và danh tiếng trong cộng đồng nghệ sĩ quốc tế. Rất nhiều những tác phẩm của ông đã được các nhà quốc tế Pháp sưu tầm.
Sau khi qua đời vào năm 1993, họa sĩ Nguyễn Gia Trí để lại một di sản nghệ thuật vững chắc và có tầm ảnh hưởng sâu rộng đối với nghệ thuật hội họa Việt Nam. Các tác phẩm của ông vẫn được giữ gìn và trưng bày rộng rãi, góp phần giáo dục và truyền cảm hứng cho thế hệ họa sĩ sau này. Có thể kể đến các bức tranh tiêu biểu như: Dọc mùng, Thiếu nữ bên hồ sen, Bên hồ Gươm, Chợ Bờ, Đêm Bồ Tùng Linh, Khỏa thân, Cảnh thiên thai, Đèn Trung thu, Chùa Thầy, Giáng sinh…
Họa sĩ Nguyễn Gia Trí là một trong những họa sĩ nổi tiếng của Việt Nam, ông nổi tiếng với phong cách hội họa hiện đại, có ảnh hưởng sâu rộng đến nền hội họa nước nhà. Dưới đây là một số tác phẩm nổi tiếng của ông
“Trong vườn” là tác phẩm sơn mài được họa sĩ Nguyễn Gia Trí sáng tác với kích thước 121,5x171cm. Trong một phiên đấu giá của nhà Larasati (Singapore) năm 2015, tác phẩm đã đạt được mức giá kỷ lục 134.200 SGD (~2,2 tỷ VND).
Tranh sơn mài Vườn xuân Trung Nam Bắc của họa sĩ Nguyễn Gia Trí là tác phẩm nghệ thuật đặc sắc của Việt Nam, nổi tiếng với sự tinh tế trong từng nét vẽ và sự pha trộn giữa các phong cảnh đặc trưng của miền Trung, Nam Bộ và Bắc Bộ. Tác phẩm có kích thước 540cm x 200cm và là bức tranh vẽ lâu nhất cũng như tâm huyết nhất của họa sĩ Nguyễn Gia Trí.
Trong bức tranh này của họa sĩ Nguyễn Gia Trí, người xem có thể cảm nhận được sự sống động của các cảnh quan, sự hòa quyện giữa ánh sáng và bóng râm, cùng với những yếu tố văn hóa đặc trưng của từng miền đất nước.
Tác phẩm không chỉ là bức tranh mỹ thuật mà còn là những tấm gương thể hiện tinh thần và vẻ đẹp của văn hóa Việt Nam sâu sắc. Tác phẩm hiện nằm trong top báu vật quốc gia thuộc sở hữu của Bảo tàng Mỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh.
Được đánh giá là bức tranh sơn mài đẹp nhất Việt Nam, năm 2017 tác phẩm đã được công nhận là Bảo vật quốc gia. Hiện bức tranh đang được trưng bày tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam. Tác phẩm được ghép lại từ 8 tấm gỗ với nhiều chất liệu truyền thống như sơn đỏ son, sơn cánh gián, sơn then, vàng, bạc và vỏ trứng.
Bức tranh được vẽ cả hai mặt trước và sau, mặt trước tái hiện khu vườn thiên nhiên với những bụi cây dọc mùng. Những chiếc lá dọc mùng được vẽ với kỹ thuật hết sức có chiều sau và tỉ mỉ.
Màu sắc lá dọc mùng được làm bằng chất liệu vỏ trứng gợi lên sự thô ráp với những đường gân màu sơn ta đỏ rực. Còn mặt sau của tác phẩm là hình ảnh vườn xuân đầy sắc màu với những thiếu nữ đang dạo chơi du xuân với phong cảnh thiên nhiên thanh bình mà chúng ta có thể bắt gặp ở bất cứ vùng quê Việt Nam nào.
Bức tranh Thiếu nữ bên hồ sen được vẽ vào khoảng cuối thập niên 1930 đầu 1940, lúc này họa sĩ Nguyễn Gia Trí khoảng 30 tuổi, quãng thời gian sung sức nhất của đời họa sĩ. Đây là bức tranh sơn mài Việt Nam đầu tiên áp dụng kỹ thuật vỏ trứng trên mặt người.
Số phận của bức tranh cũng có rất nhiều điều thú vị. Ban đầu, tác phẩm thuộc sở hữu của một gia đình tiểu tư sản tại Sài Gòn. Sau khi chủ nhân của nó qua đời, người vợ do không am hiểu về nghệ thuật đã đem bán hết sách và tài liệu về nghệ thuật của chồng, cùng với đó là đem những bức tranh bỏ ra ngoài hiên, trong đó có tác phẩm “Thiếu nữ bên hồ sen”. Khi gia đình sang Mỹ định cư, không thể mang theo đã tặng lại tác phẩm cho họa sĩ Bùi Quang Ngọc. Tuy nhiên do để ngoài trời mưa gió nên tác phẩm cũng đã bị xuống cấp rất nhiều, cong vênh và rạn nứt.
Tác phẩm được ông sáng tác vào khoảng năm 1943- 1944. Chủ đề phụ nữ Việt trong tà áo dài truyền thống tiếp tục được ông khai thác, mang nét đẹp thanh lịch dịu dàng. Trong tranh của Nguyễn Gia Trí, chúng thường mang đậm tinh thần chủ nghĩa cá nhân, không bị ràng buộc bởi các yếu tố xã hội, lịch sử hay chính trị. Với sự sáng tạo nghệ thuật tự do và không bị ràng buộc bởi các xu hướng thời đại hay hoàn cảnh xã hội, Nguyễn Gia Trí đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lĩnh vực nghệ thuật Việt Nam, góp phần làm phong phú thêm di sản văn hóa nghệ thuật của dân tộc.
Nguồn: lanvugallery.com